ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΥΦΕΣΗ - ΑΕΠ - ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ !!!

Παραμένει στο 6,2% η ύφεση, το β' τρίμηνο 2012

Κατά 6,2% μειώθηκε το ΑΕΠ της χώρας το β' τρίμηνο του έτους, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα η Ελληνική Στατιστική Αρχή.Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ, με βάση τα διαθέσιμα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε σταθερές τιμές 2005, κατά το β’ τρίμηνο του 2012 παρουσίασε μείωση κατά 6,2% σε σύγκριση με το β' τρίμηνο του 2011. Το ΑΕΠ του α’ τριμήνου 2012 έχει αναθεωρηθεί με βάση τα στοιχεία του α’ τριμήνου των λογαριασμών της Γενικής Κυβέρνησης (που καταρτίστηκαν στο τέλος Ιουνίου), καθώς και νεώτερες εκτιμήσεις των βραχυχρόνιων δεικτών. Κατά το α' τρίμηνο του έτους το ΑΕΠ είχε μειωθεί κατά 6,5%, ενώ το τέταρτο τρίμηνο του 2011 η υποχώρηση είχε διαμορφωθεί σε 7,5%.                          Τι σημαίνει Ύφεση, ΑΕΠ, Πληθωρισμός.                   Καθημερινά ακούμε ή διαβάζουμε οικονομικές έννοιες τις οποίες κανείς δεν αποκωδικοποιεί, αφήνοντας έτσι την παραπληροφόρηση να μας οδηγεί σε συναισθήματα φόβου, πανικού, ανησυχίας. ‘ Ύφεση 6,8% ‘ , ‘Υψηλός πληθωρισμός’ , ‘Πρωτογενές πλεόνασμα’ και άλλες πολλές παρόμοιες φράσεις βομβαρδίζουν σε ημερήσια βάση το μυαλό μας. Δεν γίνεται όμως όλοι να γίνουμε οικονομολόγοι για να αντιλαμβανόμαστε τι γίνεται κάθε φορά, γίνεται όμως να τα προσεγγίσουμε με απλουστευμένο τρόπο. Τι είναι τελικά η ύφεση; Τι σημαίνει Α.Ε.Π. και τι πληθωρισμός; Θα χρησιμοποιήσουμε ένα απλό μοντέλο το οποίο εφαρμόστηκε στην διάρκεια της δεκαετίας του 70’ στις Η.Π.Α. το οποίο υπό συνθήκες προσεγγίζει μία σύγχρονη καπιταλιστική αγορά. Μία ομάδα νεαρών ζευγαριών η οποία στην πλειοψηφία τους εργαζόταν στο Καπιτώλιο και ασκούσαν τα νομικά, αποφάσισε να οργανώσει ένα συνεταιρισμό φύλαξης νηπίων. Συμφώνησαν να φυλάνε εναλλάξ οι μεν τα παιδιά των δε. Για να εξασφαλιστεί ότι κάθε ζευγάρι θα μοιράζεται με ίσο τρόπο σε σχέση με τα υπόλοιπα το μερίδιο φύλαξής που του αναλογεί, εφάρμοσαν ένα σύστημα με κουπόνια. Σύμφωνα με το σύστημα αυτό κάθε κουπόνι είχε αξία ίση με την φύλαξη των νηπίων για 1 ώρα. Έτσι αν ένα ζευγάρι ήθελε να απολαύσει μία βραδινή έξοδο 5 ωρών έπρεπε να πληρώσει 5 κουπόνια. Το ζευγάρι που αναλάμβανε το baby sitting μπορούσε να χρησιμοποιήσει τα κουπόνια που λάμβανε σε μια δική του ανάλογη έξοδο. Είναι προφανές ότι χρειάζονταν αρκετά κουπόνια ανά ζευγάρι σε κυκλοφορία καθώς ήταν πιθανό κάποιο ζευγάρι να θέλει να βγει περισσότερα από ένα συνεχόμενα βράδια, αλλά να μην υπήρχε η δυνατότητα να κάνει baby sitting ώστε να κερδίσει τα απαραίτητα κουπόνια. Επίσης κάποιο άλλο ζευγάρι μπορεί να μην είναι σίγουρο για το πρόγραμμα του με αποτέλεσμα να κρατάει απόθεμα κουπονιών ώστε να νοιώθει ασφάλεια ότι θα έχει τα απαραίτητα κουπόνια για ότι προκύψει. (Το ‘τύπωμα’ των κουπονιών είναι μία άλλη συζήτηση!) Μετά από λίγους μήνες το σύστημα βρέθηκε σε μία κατάσταση, στην οποία δεν υπήρχαν αρκετά διαθέσιμα κουπόνια σε κυκλοφορία. Οι συνέπειες αυτής της κατάστασης ήταν οι εξής: 1)Κάποια ζευγάρια δεν αποφάσιζαν να βγουν έξω το βράδυ καθώς δεν θεωρούσαν το απόθεμα τους αρκετά μεγάλο ώστε να είναι εξασφαλισμένοι για τις πραγματικά σημαντικές περιστάσεις. 2)Για να αυξήσουν τα αποθέματα τους τα ζευγάρια, προσπαθούσαν να κάνουν περισσότερες ώρες baby sitting, όμως για να γίνει αυτό έπρεπε να υπάρχει επιθυμία βραδινής εξόδου από άλλο ζευγάρι που δεν υπήρχε λόγω έλλειψης κουπονιών. 3)Στο τέλος το συνεταιρισμό αποτελούσαν ζευγάρια που κάθονταν σπίτι γιατί δεν έβγαιναν έξω μέχρι να έχουν στην κατοχή τους περισσότερα κουπόνια, κάτι αδύνατο όμως γιατί κανένα ζευγάρι δεν έβγαινε έξω. Ο συνεταιρισμός είχε περιπέσει σε ύφεση! Για να αντιμετωπιστεί υπήρχαν 2 μέθοδοι: 1)Η επιβολή ρυθμιστικών κανόνων κατά τους οποίους κάθε ζευγάρι θα υποχρεούται να κάνει 2 εξόδους την εβδομάδα. 2)Η ‘νομισματική’ , μέσω δηλαδή της τύπωσης περισσοτέρων κουπονιών. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά! Περισσότερα κουπόνια σήμαιναν και μεγαλύτερη επιθυμία για έξοδο από κάποια ζευγάρια, άρα περισσότερες ώρες baby sitting για άλλα, τα οποία με τη συγκέντρωση κουπονιών είχαν με τη σειρά τους μεγαλύτερη επιθυμία για έξοδο και ούτω κάθε εξής. Το Α.Ε.Π. (ακαθάριστο εγχώριο προϊόν) του συστήματος είναι η φύλαξη των νηπίων και ας το ονομάσουμε Α.Π.Φ.Ν. (ακαθάριστο προϊόν φύλαξης νηπίων). Η συνεχής αύξηση της επιθυμίας για έξοδο εκτόξευσε την τιμή του Α.Π.Φ.Ν. (με μονάδα μέτρησης τα νήπια που φυλάσσονταν) στα ύψη! Παράλληλα όμως οδήγησε σε περεταίρω ανάγκη για τύπωμα κουπονιών κάτι που οδήγησε σε υπερβολικό αριθμό κουπονιών σε κυκλοφορία. Αυτό οδήγησε σε νέα προβλήματα που ονομάζονται πληθωρισμός. Στο σύστημα μας ο πληθωρισμός συνεπάγεται ότι η μεγάλη προθυμία των ζευγαριών να βγαίνουν έξω τα οδήγησε να εξαργυρώνουν περισσότερα από 1 κουπόνια για την φύλαξη των νηπίων για 1 ώρα ρίχνοντας έτσι την αρχική ονομαστική τους αξία. Υψηλός πληθωρισμός συνεπάγεται χαμηλή αξία κουπονιού! Τα σημαντικά συμπεράσματα του μοντέλου είναι τα εξής: 1. Η αύξηση της προσφοράς κουπονιών (χρήματος) αποκατέστησε την έλλειψη συντονισμού, η οποία είχε περιορίσει το συνεταιρισμό σε ύφεση λόγω ανεπάρκειας κουπονιών (ρευστότητας). 2. Υπάρχουν όρια στη νομισματική πολιτική: λίγα κουπόνια (χρήματα) είναι κακό πράγμα, η μεγέθυνση του ΑΠΦΝ μπορεί να αυξηθεί μέχρι ένα σημείο με την έκδοση νέων κουπονιών, ενώ υπερβολικά πολλά κουπόνια (χρήματα) βλάπτουν. Journal of Money, Credit, and Banking February, 1977 Monetary Theory and the Great Capitol Hill Baby Sitting Co-op Crisis By Joan Sweeney and Richard James Sweeney