Η
ημέρα της γυναίκας σήμερα, και μολονότι διατρέχουμε το 2016, η θέση
της γυναίκας στην κοινωνία προκαλεί αντιδράσεις και εγείρει
αμφισβητήσεις… Υπάρχουν πολλά κείμενα, πολλών συγγραφέων, που θα
μπορούσαν να μας δώσουν τη θέση της γυναίκας και στην αρχαία ελληνική
κοινωνία. Ο Πλάτων προηγείται, όταν ομιλεί για τη γυναίκα της εποχής
του. Κανείς, ακόμη, πριν από τον Πλάτωνα, δεν μπόρεσε να συλλάβει τον
μεγαλειώδη ρόλο της γυναίκας, μέσα στην κοινωνία και μέσα στη ζωή, αυτό
το γυναικείο δράμα μέσα στο κοινωνικό και ιστορικό γίγνεσθαι. Αν,
τέλος, θα έπρεπε να σταθεί κανείς σε κριτική απόσταση απέναντι στον
μεγάλο φιλόσοφο, θα έλεγε ότι τόσο το ανδρείο όσο και το γυναικείο
δράμα ούτε επεράνθησαν, ούτε θα περανθούν ποτέ. Οποιαδήποτε πολιτεία
όσο τέλεια, δεν είναι ποτέ τελική. Η εξελικτική διαδικασία όσο υπάρχει
ανθρώπινη κοινωνία, ιστορία και ζωή, θα συνεχίζεται…
Η
φωνή του Πλάτωνα, που φαίνεται σήμερα τόσο προοδευτική και πολύ
επίκαιρη, θεωρήθηκε, ακόμη και από το μεγάλο μαθητή του, τον Αριστοτέλη,
ως ρομαντική. Ο Σταγιρίτης πιστεύει ότι η γυναίκα είναι μια εξελικτική
αστοχία. Και γι’ αυτό την αποκλείει από τον δημόσιο βίο, ενώ,
παράλληλα, ισχυρίζεται ότι για την καλή οργάνωση του σπιτιού πρέπει να
«ασκείται εξουσία και στη γυναίκα και στα παιδιά», γιατί εκ φύσεως ο
άνδρας είναι καμωμένος για την εξουσία. Για να κατανοηθεί πόσο
προηγμένες ήταν και είναι οι πλατωνικές αντιλήψεις, αναφέρεται εδώ ότι η
αρχαία εβραϊκή άποψη κατέτασσε τις γυναίκες μαζί με τα κτήνη και τα
υλικά αγαθά: το θήλυ θεωρούσαν ως αιτία δυστυχίας, ανεκτή μόνο γιατί
ήταν πηγή στρατιωτών. Ούτε οι υστερότερες εποχές έδειξαν κατανόηση για
τη γυναίκα. Βέβαια, η Ντι Μπαρί και η Πομπαντούρ -κατά το πρότυπο της
Ασπασίας και της Φρύνης- έγιναν, με τη βοήθεια των θελγήτρων τους,
αφορμή να συγκεντρώνονται στα σπίτια τους σπουδαίοι πνευματικοί
άνθρωποι. Ούτε αυτή η ίδια η Γαλλική Επανάσταση κατοχύρωσε τα
δικαιώματα της γυναίκας, αν και η ελευθερία είχε γυναικείο όνομα!..
Οι
νεότεροι χρόνοι και η εποχή μας ακόμη, ως το 1900, δεν αναγνώριζαν
δικαιώματα στη γυναίκα. Σπουδαίοι, μάλιστα, πνευματικοί άνδρες
χρησιμοποίησαν, αντί μελάνης, χολή εναντίον της. Ο Βάιγκερ έδειξε ότι οι
«γυναίκες δεν έχουν ψυχή». Ο Σοπενάουερ στο Δοκίμιο για τις γυναίκες
τις χαρακτηρίζει ως «υπανάπτυκτο γένος» και ο Νίτσε κατηγορηματικά
συμβουλεύει «να μην λησμονούμε το μαστίγιο» στη συναναστροφή με τις
γυναίκες. Αλλά και στις αρχές του αιώνα μας, οι γυναίκες δεν είχαν
δικαιώματα. Στην ευδαίμονα Αγγλία, ο σύζυγος μπορούσε κάθε νύχτα να
διαπράττει μοιχεία. Στην Αφρική οι γυναίκες πωλούνταν ως εργαλεία, ενώ
στην Ταϊτή θήλαζαν τους χοίρους! Πόση απόσταση από τη θεήλατη φωνή του
Πλάτωνα, ο οποίος υποστήριζε ότι μια άδικη μεταχείριση της γυναίκας
κατέστρεφε όλη την προσπάθεια για σύσταση δίκαιης και ευνομούμενης
πολιτείας!..
Οι
αντιλήψεις του μεγάλου Αθηναίου στοχαστή βρίσκουν την επιστημονική
τους επιβεβαίωση στη σύγχρονη προηγμένη έρευνα. Γενικότερα, στην αλλαγή
της θέσης της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία, συνέβαλε μια ουσιαστική
καλλιέργεια και ο βαθμιαίος εξανθρωπισμός του ανθρώπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου