Τετάρτη 22 Αυγούστου 2018

ΟΙ 236 ΛΟΓΟΥ ΠΟΥ ΓΟΥΣΤΑΡΩ ΓΙΑΤΙ ΕΙΜΑΙ....''ΠΑΤΡΙΝΑΚΙ'' !!! [ video ]

Λεξιλόγιο και φρασεολογία που χρησιμοποιείται (αραιά ή συχνά) στην καθημερινή ομιλία - ντοπιολαλιά - των  «Πατρινών». Πολλές λέξεις δεν προέρχονται κατ’ ανάγκη από το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα αλλά προσφωνούνται προσαρμοσμένες στην τοπική προφορά. Ενθαρρυντικό είναι ότι η ''γλώσσα'' αυτή, μιλιέται ακόμη (κανονικότατα μάλιστα) στον τόπο μας, παραμένει ''τρέχουσα καί ανανεώσιμη'' και κατά την ταπεινή μας γνώμη δεν πρέπει να χαθεί. Σέ πάρα πολλές χώρες τού κόσμου, υπάρχουν σύλλογοι που δραστηριοποιούνται στην διατήρηση του γλωσσικού ιδιώματος. Στήν Ευρώπη θεωρείται υπερηφάνεια να μιλάει κάποιος την διάλεκτό του, όπως γιά παράδειγμα τά ''Γρεκάνικα'' στην Νότιο Ιταλία.
Φυσικά η πιο γνωστή Πατρινή λέξη που γνωρίζουμε σχεδόν όλοι είναι ο Μινάρας αλλά σας δούμε και τις υπόλοιπες που έχουν αρκετό ενδιαφέρον.
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΠΑΤΡΙΝΩΝ:
• Μινάρας = μαλάκας
• Δώμου = Δώσε μου
Μπίζα = Αρακάς
Μάπα = Λάχανο
Χοντρομπίγουλη = φιδές
Τουτουμάκια = Μακαρονάκι κοφτό (χυλοπίτες)
μαντορίνια = μανταρίνια
Αραποσίτι = Καλαμπόκι
Γορδόνια = κορδόνια
Κουρκουσάλι = χαλάζι
Ξεμπουντουλωμός = Χαλασμός (αέρας, βροχή)
Τσουρούλια = τρέχει γρήγορα, μαλλιά κουβάρια
Στάει = Στάζει (χύνεται)
Πορτόνι = Αυλόπορτα
Στουμπήχτηκα – Στούμπηγμα = Χτύπησα, μελάνιασα
Ξεήγκλωτο = ξεχειλωμένο
Τάντινο = λεπτό, ευαίσθητο
Μερελό = τρελό
Μπανταβό = χαζό
Τσερλιό = διάρροια
κάλιασε = έτυχε
σπίνωσέ το = βάλτο πιο σιγά, χαμήλωσέ το (ραδιόφωνο
κοκότα = καρούμπαλο
ψιλικά = μυρωδικά
Λιανά = ψιλά (χρήματα)
πέσε = πες
χάμω = κάτω
ντωτό = χαλαρό
μπαμπουλωμένος = κουκουλωμένος
καμιανού = κανενός
πιλαλάω = τρέχω
ξεσβουρτσίστηκα = έπεσα, τσακίστηκα
καλικούτσα= παίρνω κάποιον στην πλάτη
έγκωσα = χόρτασα
σκούρα = παντζούρια
έφαγα μια γιαούρτη = ένα γιαούρτι
κουντράω = τρακάρω χτυπάω
πούμωμα, πούμωσα = κρύωμα, κρύωσα
έκιωσα = τελείωσα
έντωσα = τέντωσα έδεσα
τσούπα = κοπέλα
ταγιαντριός = Του Αγίου Ανδρέα !!!
• Τσιμπίπo = σταφύλι
• Ερεψε = αδυνάτισε (βλπ.το ρεμένο)
• Καλικατζούρες = άσχημα γράμματα
• Ήσαντε= ήταν
• Κατσιφάρα = ομίλχη, πούσι
• Λιακωτό = ταράτσα
• Γούβα = Λακκούβα
• Αφερεμένο = χαζό
• Πίστρωσέ με = σκέπασε με
• Κούτσαβλος = κουτσός
• Λέρα = βρωμιά (λέρα πέτσα)
• Σακαφλιόρα = άσχημη, ξερακιανή γυναίκα
• Σκαμπίλια = σφαλιάρες
• κοκκινογούλια = ραπανάκια
• ξεμπουρίζω = παρασέρνω (τον ξεμπούρισε)
• σομάρα = κομάρα (έχω μιά…σομάρα απόψε)
• Τίρα =κοιτα
• σκουτί=πανι παλιο
• μπούζι = κρύος, παγωμένος
• μπαίγνιο = γελοίος, περίγελος
• Λούμπα=Λακούβα με νερό
• Αλιάδα =  η  σκορδαλιά

• Αχινέος =   ο αχινός
• Χάβαρο =  η  αχιβάδα
• Πλανιδού =  η  γυναίκα  πού μαζεύει  τα  πλανίδια
• Μιναροκεφτές =  παράγωγο από το  μινάρας
• Μαλακαντρέας = συνοδευτικό  τού Ανδρέα
• Μπαγιόκο =  τα  αρκετά χρήματα
• Φοντάνα =  ο  δημόσιος  κρουνός
• Αρούκατος=αδέξιος…
• Ποδέσου= φόρεσε παπούτσια,
• Καίνοσε ή Κένοσε=στρώσε τραπέζι
• Ρέλλο = στρίφωμα
• Τουτουμάκια: χυλοπίτες
• Πόμολο= χερούλι πόρτας ή παραθύρου
• Νίβομαι= πλένω το πρόσωπό μου
• Κάμαρα= δωμάτιο
• Κλειδωνιά= κλειδαριά
• Μπούλα=μασκαράς
• Αντε= φύγε
• Μπουρμπουλίθρες = φυσαλίδες
• Κόπανος = βλάκας, ηλίθιος
• Σιφονιέρα = έπιπλο τραπεζαρίας ή σαλονιού
• Τσίτσιρι = φρέσκα ρεβύθια
• Τσιμπίμπο – λευκή σταφίδα
Σύρε = πήγαινε
• Μπίγουλι = φιδές
• Πασατέμπο = ψημένοι σπόροι κολοκύθας
• Φουσκές = χαστούκια
• Ήμουνα = ήμουν
•  Φούσκα = μπαλόνι
•  Χαζοβιόλα = αφηρημένη
•  Χαμούρα = ξεπεσμένη
•  Ψηλαλώνια = Υψηλά Αλώνια
•  Χούφταλο = ηλικιωμένος
•  Τενεκές = άχρηστος
• σέσκλα= σέσκουλα
• σαβουρώνω= τρώω ακατάσχετα
• Τη βρήκα = πέρασα καλά


«γεια σου κι αλήθεια λέω” =στο φτέρνισμα
κατσούλα=κουκούλα
κατουρίστηκα = κατούρησα
η κάδη = ο κάδος
μεσάλα = τραπεζομάντηλο
νευριάστηκα = νευρίασα
Σκοτισαρχίδης= πολύ ενοχλητικός
Σκιάχτηκα= φοβήθηκα
Σκλεπού =  η ασχημη  γυναίκα
Κοτέτσενα =  αυτή  πού  ασχολείται  με  κότες
Μπαρπουτσέλι =  το  μικρό  μπαρμπούνι
Σαρδελί =  το  σαρδελάκι
Βοϊδογλιψά= φύτρες μαλλιών
μακεδονιση=μαιντανοσ
κοκοροβι=χοντρο χαλαζι πραματα-ζα=τα προβατα

Μέσκουλα-Μεσκουλιά=Μούσμουλο(
φρούτο)-Μουσμουλιά(δέντρο)
Κρεμανταλάς =   ο  ψηλός   ανδρας
Αντούβιανος =  ο  βλάκας
Μακρασκέλα =  η  γυναίκα  με  μεγάλα   πόδια
Κουσκουρού =  η  κουτσομπόλα
Λίγδα =  η  μαύρη αλανιάρα  τσιπούρα
Λιγδοπούλα =  η  μικρή  λίγδα
Μιξινάρι =   το   κεφαλόπουλο
Μανιαούρι =  το  προσφυγόπουλο
Βοϊδογλιψά= φύτρες μαλλιών
λαχανοπιτα=χορτοπιτα
μακαροτσινια=κοφτο μακαρονακι (που φτιαχνουμε με τ χταποδι)
μαλακιασμενο=μαλακισμενο
μπατζουρια-εξωφυλλα ή τ αντιστροφο
νιτερέσσα=δωσοληψία
στιλιάρι,τζέρο=ξεροκεφαλος
κοτσονούρης=διάολος
σ εχει καβαληκει ο μπαρμπας σου=σε εχει βαλει ο διαολος
κατσιμπουχέρι=μπάστακας
μολιντίρι=μικρή σαύρα
κεσάτια = αναδουλιές
κολοσούρτης = τραίνο
μπακαλιάρος, μπακαλάος = βακαλιάρος, βακαλάος
παρασόλι = ομπρέλα για τον ήλιο
παρωνύμι = παρατσούκλι, παρώνυμο
σαλιόρα = η μεγάλη πετσέτα φαγητού
σκουτέλι = κεσές γιαούρτι

συρφετάσι = δοχείο μεταλλικό που έκλεινε σφιχτά, βάζανε το κολατσιό, το φαγητό για την εκδρομή.
χαμουτζής = αυτός που δουλεύει στα γόνατα, μεταφορικά ο βρώμικος
χαμάδες = ελιές, σταφύλια, φρούτα που έχουν πέσει κάτω (χάμω)
Μαούνα – φορτηγίδα
Λέγγα = παιχνίδι στις αλάνες
Μακεδονήσι = μαϊντανός
Καρναμπίκι = μπρόκολο
Χεράμι= μάλλινο σκέπασμα
Αλυσίβα=ζεστό νερό με στάχτη γι πλύσιμο ρούχων
Παδέλα=πήλινη χύτρα
Μετζάστρα= μισόκλειστα (παραθυρόφυλλα)
μποναγράτσια= κουρτινόξυλο
κεψές= τρυπητή κουτάλα
ντένομαι= ντύνομαι
έδωκα= έδωσα
φιόρα= λουλούδια
σίγλος= κουβάς
απίστομήθηκα= έπεσα κάτω

απίστομα= ανάσκελα
μπλουγούρι= πλιγούρι
ανάκαρα= αντοχή
λουμίνια=φυτιλάκια
μιναριστός=φραπέ
ποκάμισο=πουκάμισο
θα κάνει καιρός=θα κάνει κακό καιρό
καψερός=καημένος
«κάποιος πάει για χ__μο”=όταν σε πιάνει λόξυγγας (και καλά σε μελετάει αφοδεύοντας)
και ακόμη:
απίδι = αχλάδι
(ν)ταμιζάνα = μπουκάλα για κρασί κυρίως αλλά και για λάδι σούφρα = πισινός σουφρώνω = κλέβω κατσαμαλίδα, κατσαμάλιασα = όταν από το κρύο η επιδερμίδα γίνεται με σπυράκια, σαν την πέτσα από το κοτόπουλο φοντανιέρα = το σκεύος με καπάκι που βάζουμε για φύλαξη ή σερβίρισμα τα φοντάν (γλυκά) υποβρύχιο = βανίλια στο ποτήρι με νερό μια δαχτυλήθρα = μικρή ποσότητα υγρού (όσο χώραγε η δακτυλήθρα που χρησιμοποιείται στην ραπτική) μαμαλίγκα, παπαλίνα = τα μικρά ψαράκια – γόνος (γαβράκια – μαριδούλα…) μαχαλάς = γειτονιά (στον Επιτάφιο έγινε μάχη από τα παιδιά του πάνω μαχαλά με τον κάτω μαχαλά) 

                                                        

ΑΛΛΟΙ ΟΙ 56 ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΓΟΥΣΤΑΡΩ ΝΑ ΕΙΜΑΙ...ΠΑΤΡΙΝΑΚΙ !!!

1. Γιατί το «νι» μου και το «λι» μου στολίζουν την φωνή μου....
2. Γιατί λέω τη λέξη μινάρας και ξέρω τι σημαίνει....
3. Γιατί σε μια παρέα με άτομα από όλη την Ελλάδα εγώ φέρνω το κέφι....
4. Γιατί παίρνω τους φίλους μου τηλ. 5 λεπτά πριν και τους λέω πάμε για καφέ...και δεν χρειάζεται να το έχω κανονίσει 2 ημέρες πριν...όπως οι Αθηναίοι...
5. Γιατί έχω θάλασσα για το καλοκαίρι και βουνό για τον χειμώνα μέσα σε 20 λεπτά...
6. Γιατί για να πάω από την μια άκρη στην άλλη δεν πρέπει να πληρώσω διόδια...
7. Γιατί έχω beach bar μέσα στην πόλη...
8. Γιατί ακόμα και με την οικονομική κρίση οι καφετέριες είναι γεμάτες...
9. Γιατί έχω στην πόλη μου την μεγαλύτερη εκκλησία των Βαλκανίων...
10. Γιατί η Λουξ φτιάχνεται στην Πάτρα...
11. Γιατί πουθενά αλλού δεν φτιάχνουν Μαυροδάφνη...

12. Γιατί δεν πρέπει να πω στον σουβλατζή να βάλει και πατάτες στην πίτα...
13. Γιατί όταν λέω σουβλάκι εννοώ το καλαμάκι και όχι όλη την πίτα...
14. Γιατί πουθενά αλλού δεν πίνουν τεντούρα μετά το φαγητό...
15. Γιατί αν δεις ένα Πατρινό αυτοκίνητο, θα το καταλάβεις ακόμα και αν δεν έχει πινακίδα...
16. Γιατί δεν μου κορνάρουν, όταν είμαι πρώτος στο φανάρι...
17. Γιατί το Πάσχα που πάω στο χωριό, κάνω 20΄ και δεν κολλάω 5 ώρες στα διόδια...
18. Γιατί όταν τα ξημερώματα μετά την παρέλαση του Σαββάτου γυρνάω στο σπίτι μου βλέπω το δρόμο πεντακάθαρο... ενώ πριν από 5 ώρες πάταγες πάνω σε μπουκάλια Μαυροδάφνης...
19. Γιατί αυτό που οι άλλοι έχουν όνειρο (να πάνε στο Πατρινό Καρναβάλι) εγώ το έχω από 5 χρονών ....
20. Γιατί για να πάω για μπάνιο σε καθαρή θάλασσα δεν θέλω 1 ώρα...
21. Γιατί δεν πληρώνω για να κάνω μπάνιο...
22. Γιατί οι Πατρινοί καταστηματάρχες δεν μασάνε από πορείες και αναρχικούς...
23. Γιατί οι Πατρινές γυναίκες είναι από τις ομορφότερες της Ελλάδος...
24. Γιατί όταν γυρνάω στην Πάτρα και βλέπω την γέφυρα νιώθω την καρδία μου να φτερουγίζει...
25. Γιατί η Πάτρα είναι η Πύλη για την δύση....
26. Γιατί όταν μελαγχολώ πάω στο δασύλλιο, βλέπω όλη την Πάτρα στα πόδια μου και μου περνάει...
27. Γιατί όποιο δρόμο και να πάρεις, σε βγάζει στη θάλασσα...
28. Γιατί όσο και αν γράφουν οι δημοτικοί αστυνομικοί, ο Πατρινός αν θέλει θα παρκάρει... και μετά θα σκίσει και την κλίση...
29. Γιατί οι κόντρες γίνονται στα 800 μέτρα και όχι στα 400...
30. Γιατί ο Πατρινός ξέρει για τον παράδρομο που βγάζει στη Ν.Ε.Ο.Α-Π και δεν πληρώνει διόδια...

31. Γιατί το πρατήριο της Shell απέναντι από το λιμεναρχείο είναι πάντα ανοιχτό...
32. Γιατί όλοι οι Πατρινοί όταν πάνε στρατό...πάνε στην αεροπορία στον Άραξο ή στην Ανδραβίδα...ή στο Κ.Ε.Τ.Χ.
33. Γιατί παίρνει μισθό 700 ευρώ και δεν το σκέπτεται να μη βγει ένα Σάββατο βράδυ ...
34. Γιατί μια κοπέλα το βράδυ δεν φοβάται να γυρίσει στο σπίτι μόνη της...
35. Γιατί τα παιδία παίζουν ακόμα μπάλα στον δρόμο, κοντά στο κέντρο της πόλης...
36. Γιατί έχει καφετέριες για όλα τα γούστα παρά το μέγεθός της...
37. Γιατί για να πάει μια κοπέλα στο περίπτερο κάτω από το σπίτι της δεν ντύνεται λες και πάει στα μπουζούκια...(όπως στην Θεσσαλονίκη)
38. Γιατί ο Πατρινός θα βρει πάντα κάποιο λόγο για να γλεντήσει...
39. Γιατί όταν είσαι σε μια παρέα, θα βγεις κι ας μην έχεις λεφτά, και ξέρεις ότι τους άλλους δεν θα τους πειράξει...
40. Γιατί κάθε βράδυ ξέρω που κάνει μπλόκο η αστυνομία ( λιμάνι) και δεν περνάω από εκεί...
41. Γιατί ξέρω ότι κάθε Κυριακή απόγευμα οι Πατρινοί κάνουν βόλτα στα Ψηλά Αλώνια...(όταν φτιαχτούν)

42. Γιατί όσα πυροτεχνήματα έριξαν στην έναρξη των Ολυμπιακών στην Πάτρα τα ρίχνουμε στην καύση του καρνάβαλου...
43. Γιατί φτιάχνουμε χαλαρά τους καλύτερους λουκουμάδες στην Ελλάδα...
44. Γιατί αν ο γείτονας φωνάξει βοήθεια, θα τρέξουν να τον βοηθήσουν και δεν θα κλειδώσουν την πόρτα δεύτερη φορά...
45. Γιατί αγοράζω ψώνια από τα αφορολόγητα στο λιμάνι χωρίς να έχω εισιτήριο ...
46. Γιατί ακόμα και αν η Πανάχα πέφτει κατηγορία, το γήπεδο θα είναι γεμάτο...
47. Γιατί έχει πολλά πανεπιστήμια και Τ.Ε.Ι. και δεν χρειάζεται να φύγεις για να σπουδάσεις...
48. Γιατί αν ρωτήσω στην Ορεστιάδα για την Πάτρα 50 άτομα, 48 θα μου πουν Kαρναβάλι και 2 θα δακρύσουν...
49. Γιατί όταν τελειώνει ένα Καρναβάλι στην Πάτρα ξεκινά το επόμενο...
50. Γιατί αν βρεθούν 2 Πατρινοί σε μία άλλη πόλη την περίοδο του Καρναβαλιού, τότε η πόλη δεν έχει ελπίδες...
51. Γιατί απ' το μπαλκόνι μου βλέπω την θάλασσα...
52. Γιατί αν πίνεις καφέ στο Θησείο και ακούσεις δύο άτομα να μιλάνε καλά για την Πάτρα θα χαμογελάσεις, αν λένε να πάνε να τη δουν θα τους μιλήσεις, και αν την κακολογούν θα τσακωθείς...
53. Γιατί Πατρινός δεν γίνεσαι.... γεννιέσαι!                                                         54. Γιατί ο Πατρινός δεν θέλει παρέα για να πάει για ξύλο... καθαρίζει μόνος του...
55. Γιατί ο Πατρινός δεν το κρατάει μανιάτικο... με ένα ποτάκι λύνονται όλα...
56. Γιατί όσα «π» και να μου φορτώνουν γουστάρω που είμαι Πατρινός...                                                        
57. Γιατί καμιά πόλη της Ελλάδας δεν έχει Δήμαρχο σαν τον ΠΕΛΕΤΙΔΗ !!!                

Δεν υπάρχουν σχόλια: